1.
فلسفه وکودک چه اهمیت و
فایده ای دارد؟
همه ما می خواهیم فرزندانی سالم، صالح، هوشمندو توانا و ...
داشته باشیم، کودکان و نوجوانان امروز رهبران، کارگزاران، سازندگان و فخرآفرینان
فردای ایران اسلامی هستند و شایستگی آنرا دارند که به سلامت فکر و آرامش روان و
پرورش تفکر و خردورزی نائل شوند. از اینرو برنامه فلسفه و کودک بستری را برای تجلی
این شایستگی‌ها فراهم می‌کند. کودک به علت دارا بودن ظرافت، حساسیت و ظرفیت بالا
در پذیرش نقش‌ها بهترین موقعیت برای آموزش تفکرورزی را داراست. بنابراین اساس کار
اندیشه‌ورزی از زمان کودکی و دوران آموزشهای اولیه می‌بایست صورت گیرد و نه در
بزرگسالی که صفات و ملکات انسان شکل گرفته و عادتها بر او چیره شده است. پس
فلسفیدن در کودکان به شیوه‌های آموزش و نحوه کاربرد آن در این گروه سنی اهمیت پیدا
می‌کند. پس از بیان اهمیت و لزوم برنامه فلسفه و کودک با یک نگاه می‌توان آموزش
تفکر به کودکان را دارای این مزایا و فوائد دانست:
1.
تقویت اعتماد به نفس در کودکان
2.
علاقه به درس و معلم و اعتقاد به مفید بودن درسها و انگیزه برای
درس خواندن
3.
پرورش استعدادها و نیز بروز استعدادهای پنهان کودک
4.
درک و حفظ بهتر دروس و معلومات
5.
قدرت راهیابی در برابر مشکلات و قدرت نقادی و پرورش خلاقیت
6.
کشف کمبودهای معنوی کودک
7.
بروز پرسش‌های پنهان کودک
8.
عادت به تفکر و کار گروهی (تفکر گروهی)
9.
تقویت روحیه همکاری
10.
ایجاد رقابت سالم و
دوستانه و استفاده از تفکر دیگران
11.
ایجاد مسئولیت‌پذیری و
انعطاف‌پذیری در زندگی آینده (جهت مقابله با شستشوی مغزی و تبلیغاست سوء)
12.
ارتقای سطح قضاوت در
دانش‌آموزان از طریق استفاده از معیارها و ملاکها
13.
بوجود آوردن خود تصحیح‌گری
در دانش‌آموزان
14.
بالا بردن سطح توجه کودک به زمینه‌های تاریخی، زبانی و
اجتماعی عقاید و آراء افراد در جامعه
15.
رسیدن به آرامش روحی و
جسمانی
4.
اینترنت، موبایل و تلویزیون با فلسفه مخالف
هستند؟
از آنجایی که اکثریت برنامه های ساخته شده و قابل دسترس از
طریق تکنولوژی اساس «مونولوگ» یا القاء یکطرفه دارد در صورت تبدیل شدن و ارتقاء
این مسیر به «دیالوگ» یا تفکرورزی می‌تواند موثر واقع شود. از اینرو موارد فوق
تنها به عنوان ابزارهایی مفید واقع می شوند که، باعث تفکرورزی و اندیشیدن در زمینه‌های
مورد نیاز و مناسب کودک قلمدار شود. در غیر اینصورت کودک منفعل است و تکنولوژی
فعال می‌باشد.
5.
چه کار کنیم تا تفکر
انتقادی و قدرت استدلال ما در مقابل بزرگترها برایمان دردسر درست نکند؟
یکی از راه‌های ارتباط مؤثر بخصوص با بزرگترها، رعایت آداب گفتگو
در خانواده، کلاس درس، جامعه و .... می باشد. که این آداب گفتگو در خانواده، کلاس
درس، جامعه و ... می باشد. که این آداب چون: احترام گذاشتن، خوب گوش کردن، به نوبت
صحبت کردن، همدیگر را مسخره نکردن، با هم مشورت کردن، عصبانی نشدن، به جا و سنجیده
سخن گفتن، صادق بودن، عدم دخالت در امور مشخص دیگران و ... می باشد.
که در صورت رعایت این اصول می توان به تبادل نظر صحیح و
بدور از تنش دست یافت. در این باره حضرت امیرالمؤمنین (ع) می فرمایند: «بهترین کام
آن است که کوتاه و رسا باشد.»
2.
لطفاً درباره اراده،
تصمیم‌گیری، مسئولیت انتخاب و عمل کردن و ... توضیح دهید.
فلسفیدن حلقه گم شده نظام تربیتی است. موارد ذکر شده مهارتی
را می‌طلبد که زیربنای آن تفکرورزی است. بهبود توانایی انتخاب، مسئولیت‌پذیری،
تصمیم‌گیری و ... از هدف‌های برنامه فلسفه و کودک است. تفکر فلسفی در قالب اجتماع
پژوهشی در کلاس حرکتی بنیادین در این راستا است.
اراده بعنوان نمود تعلیم و تربیت در صورتی که زیر چتر شناخت
همراه با ادراکات صحیح صورت پذیرد منجر به تصمیم‌گیری مناسب و عملکرد مطلوب خواهد
شد.
مسئولیت انتخاب زمانی به منصه ظهور می‌رسد که اراده در آن
جایگاه ویژه را داشته باشد و هر دو لازم و ملزوم یکدیگرند. و اگر به مرحله کاربردی
شدن در زندگی نزدیک شود، سیر تکاملی تربیتی را بدرستی طی کرده است در غیر اینصورت
چون مسیر را ناتمام پیمودید فارغ از هر گونه ارزشیابی می باشد. بنابراین در این
راستا برنامه فلسفه و کودک، کودک برای هموار شدن این مسیر را جزء اهداف اساسی خود
قرار می دهد.
این نتایج به کودک، توانایی بیشتری نه فقط برای تحصیل بلکه
برای زندگی اجتماعی آینده او می دهد و کودک را دارای قدرت تشخیصی و تمیز، قدرت
تفکری، قدرت پرسشگری صحیح و مفید، قدرت انتقاد، قدرت استدلال و قدرت خلاقیت و
نوآوری بار می آورد و استعدادهای خفته او را بیدار می‌کند و بعلاوه کودک، نکات
اخلاقی، فلسفی، دینی، اجتماعی را یاد می‌گیرد.
3.
اگر فلسفه یعنی فکر
کردن، ما (کودک) چطور و به چه چیزهایی باید فکر کنیم؟
کودک فیلسوف درباره هستی از خداوند گرفته تا کوچکترنی پدیده‌های
آن می‌اندیشد و یکی از ضرورتهای زندگی شناخت در مورد آنهاست. او باید به اول و آخر
عالم چگونگی هدف از خلقتش آشنا شود. برای کودکان آن بخش از فلسفه ضروری است که
برای زندگی آنها مفید باشد. انسان در زندگی روزمره قبل از انتخاب شغل، رشته
تخصیلی، همسرگزینی و ..... باید با فلسفه و فلسفیدن آشنا باشد.
فلسفیدن فعالیتی ذهنی است که به حس مسایل روزمره زندگی،
تشخیص، تصمیم در عمل، کوتاه شدن راهها و پیشگیری از بیراهه رفتن و اتلاف وقت کمک
می کند که می‌توان با ابزارهای تفکر، حافظه، یادگیری، زبان، ارتباطات و ... بدان
دست یافت.
لازم به ذکر است ک فلسفیدن نیاز به آموزش دارد، و در صورتی
ارزشمند است که برای دستیابی به راه حلهای صحیح استفاده شود.