انتقال معنویت به کودک با زبان فلسفه
فلسفیدن، پرسش از چرایی قضایا و نوعی کندوکاو ذهنی و عدم سطحی‌نگری در مسائل می‌باشد که البته لازمه آن دید نقادانه‌ای است که غور در مسائل فلسفه، آن را به ارمغان می‌آورد و در نتیجه آن، زوایای خفته و جامد انسان به حرکت در می‌آید و از پی آن خلاقیت و نوآوری پدیدار میشود. این فلسفیدن در نهاد هر انسانی غالباً وجود دارد، به گونه‌ای که با سرشت او آمیخته شده است لیکن پرورانیدن آن نیاز به تغییر و تذکر دارد.
فلسفه بازی و نقش آن دربهداشت روانی کودکان
امروزه، اهمیت بازی در دوران کودکی بر کسی پوشیده نیست. اگر کودک را به ماهی تشبیه کنیم ، بازی، همانند آب زلالی است که کودک در آن شناور می باشد. پس بازی برای کودک همان زندگی است . از این رو باید شور زندگی را در میان کودکان جست وجو کرد و کودکان را نیز، باید همواره در حال بازی نگریست. چنان چه کودکی را از بازی محروم کنند، کودکی کودک ، موجودیت، سلامت و آینده اش را از او ستانده اند.
تدریس تفکر با زبان کودکی
متناسب با عصر کنونی یکی از مهمترین اهدافی که باید دنبال شود، پرورش قدرت تفکر افراد جامعه است چرا که در عصر حاضر آنچه انسان را قادر میسازد تا خود را با پیشرفتهای بشری همگام سازد و به سلاح علم، هنر، اخلاق و معنویت مجهز شود و توانایی حل چالشهای پیش‌رو را داشته باشد پرورش قدرت فکری اوست.
کودک و تفکر
از اینکه تفکر در کودکان از چه زمانی آغاز میشود و کودکان چگونه فکر میکنند یک نظر قطعی و یقینی در دست نیست اما در یک نگاه کلی میتوان عوامل مؤثر در تفکر را به زمان انعقاد نطفه، حتی قبل از آن نیز نسبت داد. بدون شک عملکرد افراد در جامعه که زاییده فکر آنهاست ریشه در گذشته بسیار دور آنها دارد.
فلسفه‌ی کودک و خودشناسی
دوران کودکی، دوران زیرسازی، پی‌گذاری و ریشه‌دوانی وجود آدمی است. تناوری و ثمربخشی نهال وجود آدمی در آینده، بستگی به همِین ریشه‌ها در کودکی دارد. کودک از همان ابتدا خواسته یا ناخواسته در راستای این تناوری در تلاش و تکاپوست.
«حس کنجکاوی» سرچشمه‌ی طرح تمام معماهای بزرگ زندگی اوست. این حس عجیب او را به تفکر، پرسش و معماگری می‌کشاند. پرسش پیرامون خود، والدین، دوستان، درختان، دنیا و ...
نقش آموزههای منطقی در تفکر نقدی
خردهگیری و عیبجویی شخص یا یک اثر, به ویژه اگر با تأکید بر خطاها و معایب همراه باشد معمولاً نقد نامیده میشود, اما نقد به معنای دقیق کلمه به بررسی امتیازات و نیز عیوب و نقایص یک چیز و ارزیابی آن اطلاق میشود. با آنکه نقد آثار علمی غالباً از سوی مراجع رسمی صورت نمیپذیرد, اگر صحیح و سالم باشد, در تعیین ارزش و سرنوشت بسیاری از آثار, عالیترین مرجع است...
بررسی نقش تفکر انتقادی در زندگی اجتماعی
شاخصترین پایة شخصیت فرد, میل به اندیشیدن و توانایی فکر به صورت انتقادی است. تفکر انتقادی به افراد در حل مسائل, تصمیمگیری در موقعیتهای زندگی و شکلگیری هویت و عادتی با ثبات در شخص کمک میکند. جامعه هر چقدر پویاتر باشد, نیاز به اندیشمندان انتقادی بیشتر احساس میشود...
جهانبینی فلسفی در داستانهای فکری
از گذشته‌های دور انسان از طریق داستان سرایی، آرمانها، اندیشه‌ها و تخیلات ذهنی خود را تجسم می‌بخشیده و بدین ترتیب همواره نقل داستان موجب برانگیخته شدن احساسات، تمایلات و تفکرات مخاطبان گردیده است؛ از اینرو داستان، ابزاری مهم و مؤثر در امر تعلیم و تربیت بوده و...
کند و کاو فلسفی براساس فرهنگ ایرانی
علمای اسلامی از ابن‌سینا و فارابی گرفته تا ملاصدرا و سهروردی نیز تفکر صرف ارسطویی وخرد سقراطی و افلاطونی را به گوهر عرفان شرقی و اسلامی زینت دادند و از آن حکمتی پدید آوردند که به حکمت ذوقی معروف است. در این میان، عقلای مجانینی همچون بهلول و ملانصرالدین با زبان طنز و کوچه بازاری این حکمت را به میان مردم بردند و فلسفه عملی را که به اخلاق و ماوراءالطبیعه می‌پرداخت، مثل کودکی بازیگوش با زبان رمز و کنایه به پادشاهان و مردم کوچه و بازار گوشزد می‌کردند.
کاربرد سؤالات فلسفی دربرنامه فلسفه وکودک
زندگی مملو از سؤالات است, اما تنها با ملاحظة دقیق است که میتوان این سؤالات را معنامند ساخت. سؤال نباید صرفاً بخاطر خودش مطرح شود بلکه باید برای تشخیص و درک واقعی از آن طرح گردد.یعنی آنچه که ارزشمند است، هیجان بدنبال جواب رفتن است, نه رسیدن به پاسخ؛بعبارتی فرایند یافتن جواب است که مهم است.
نمونه ای از طرح بحث داستان درکار فلسفه وکودک
داستانها مخصوصاً داستانهای کهن ما، منابع غنی و پرباری هستند که به خاطر جذابیتهای فراوانی که دارند، میتوانند منابع خوبی برای کار با بچه ها باشند. این داستانها اگر متناسب با سن بچه ها بازنویسی شده و در اختیار آنها قرار گیرد، میتواند درسهای زیادی را به طور غیرمستقیم به آنها بیاموزد و این آموزش در صورتیکه همراه با بحث و گفتگو باشد، به مراتب ارزشمندتر واثر بخش تر خواهد بود.
فلسفه و کودک
فلسفه در حوزه کودکان می تواند یک رویداد روزمره باشد. در خلال توضیح هر مسئله ای می توان مسائل فلسفی را بیان کرد. تدریس نیز فعالیتی محسوب می شود که به موازات کشف خود و گوهر درونی خویش انجام میشود. معلم باید به دانش آموز بیاموزد گوهر درونی خود را کشف کرده و بداند که یک وجود ارزشمند است.
چیستی منطق در طرح فلسفه و کودک
از آنجا که در طرح فلسفه و کودک، آنچه مورد تأکید است، اصل تفکر و استدلال می‌باشد، منطق نیز معیار و میزان درست فکر کردن و اندیشیدن را به انسان می‌آموزد. در این نوشتار به طور اجمال به بحث درباره منطق و استدلال درست و بویژه نادرست پرداخته شده که در زندگی روزمره با آن مواجه هستیم.
نگاهی به آموزش فلسفه برای کودکان در ایران و چالشهای فراروی آن
طراحان این برنامه و بسیاری دیگر از اندیشمندان این عرصه، بر این عقیده‌اند که فلسفه برای کودکان برنامه‌ای برای افزایش مهارت تفکر نقاد و خلاق در درک مسائل فلسفی نزد کودکان است. این برنامه در پی‌ِ جریانی است که پرسیدن و به عبارتی فلسفیدن را به کودکان آموزش دهد.
آسیب شناسی طرح آموزش فلسفه و کودک
هر طرحی در ابتدای شکلگیری و اجرا با موانع و مشکلاتی مواجه است که طرح آموزش فلسفه و کودک هم از این امر مستثنی نیست. از آنجا که این طرح با موجودی زنده، پویا، در حال رشد و تکامل و در عین حال آسیب‌پذیر سر و کار دارد، هر چیزی که حیات طبیعی و رشد آن را بر هم زند و به او صدمه وارد کند، آسیب محسوب میشود، و باید مورد بررسی قرار گیرد تا از پیامدهای احتمالی ناشی از آن جلوگیری شود.بنابراین می‌بایست برنامه فلسفه و کودک را که در ارتباط با این موجود ذی حیات و ذی شعور قرار دارد، از نقطه نظر آسیبهایی که ممکن است به پیکره کودک و جامعه وارد سازد،مورد کاوش قرار داد
تأثیر رنگها برتفکر و خلاقیت
همة ما از وجود رنگها آگاهیم امّا آیا از تأثیر آنها بر روح ، روان ، ذهن و اندیشه‌مان نیز باخبریم؟ روان‌شناسان دریافته‌اند که رنگها تأثیرات معجزه آسایی بر روح و روان انسانها داشته و علاقه به رنگهای خاص نیز گویای بسیاری از ناگفته‌های ذهن و روح آنهاست
آنچه سبب شد در این مقاله به تأثیر رنگها بپردازیم، بررسی اثرات رنگها بر خلاقیت فکری و ذهنی کودکان و رشد تفکر در آنها ست ؛ چرا که میتوان از رنگها بعنوان ابزاری در خدمت رشد تفکر بچه‌ها استفاده کرد.
رموز موفقیت والدین در جهت فلسفیدن
انسان علیرغم پیشرفتهای شگفت‌آور در زمینه علوم و تکنولوژی، گرفتار سقوط و اضمحلال ارزشهای انسانی و اخلاقی در خانواده و اجتماع شده است. ازاینروآموزش مهارتهای زندگی بر پایه سیره ائمه میتواند برنامه‌های تربیتی فکورانه‌ای همچون: یادگیری اندیشیدن، اندیشیدن برای یادگیری، هم اندیشی، تفکر فراشناختی و جامع اندیشی را عرضه کرده تا از تضادها و کشمکش‌های احتمالی جلوگیری کند
میتوان کودکان بیش فعال را فیلسوف بار آورد
کارشناسان تعلیم و تربیت بر این باورند که آشناسازی کودکان با تفکر میتواند تأثیرات فوق‌العاده‌ای بر رشد فکری و روند اجتماعی شدن کودکان داشته باشد. کاربرد فلسفه و کودک بصورت استفاده از مفاهیم تفکر برانگیز در قالب داستان نیز از این امر مستثنی نبوده و قطعاً در ایجاد بارقه‌های ذهنی کودکان بسیار مؤثر خواهد بود. از آنجا که کودکان بیش فعال درصدی از کودکان آموزش پذیر ما در مدارس بشمار می‌روند، شناسایی آنها در روند آموزش فلسفه و کودک از دو جهت لازم است
تغذیه کودکان بیش فعال
رژیم غذایی در کنترل بیش فعالی بسیار مهم است ؛ بطوری که تخمین می‌زنند 20% موارد بیش فعالی ناشی از حساسیتهای غذایی می باشد که حذف آن در کاهش این عارضه بسیار کارساز است. پرهیز از مصرف غذاهای آماده، نوشابه و شیرینی‌جات در این زمینه بسیار موثر می باشد . برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف شکر ممکن است سطح آدرنالین خون را در کودکان به میزان 10 برابر افزایش دهد، بنابراین بین رفتارهای خشونت‌آمیز و دریافت شکر، ارتباط مستقیم وجود دارد
از پیوند عاطفی تا ارتباط تدبیری
در این نوشتار مولف به نقد و بررسی یکی از مضامین به کار گرفته شده در یکی از کلاس‌های فلسفه برای کودکان می‌پردازد و به خلاصه‌ای از داستان «درخت کاج» نوشته هانس کریستین اندرسن نویسنده شهیر دانمارکی به همراه راهنمای آنکه توسط پر‌جسپرسن مربی دانمارکی فلسفه برای کودکان نگاشته شده اشاره میکند
آموزش فلسفه به کودکان
در این مقاله سعی شده تا خواننده با نظریات نوین آموزش مباحث فلسفی آشنا شود.ایده‌ها ، روشها و قلمرو سنی که برای آموزش فلسفی تبیین شده ، بحدی جالب توجه است که میتواند راهگشای فعالیتهای آموزشی معلمان و اساتید فلسفه باشد. مطالب این مقاله نقطه آغازی است برای سمتگیری ، یادگیری و یاددهی فلسفه و وارد ساختن منافع حاصل از آن برای رفع مهمترین نیازهای بشری در حیات فکری و اجتماعی وی
فلسفه برای کودکان
فلسفه به مجموع آراء و نظریات اندیشمندان درباره هستی یا جهان، شناخت و ارزش اطلاق میشود. در این معنا فلسفه، رشته‌ای از دانشهای بشر تلقی می‌گردد. باید دید آیا کودکان از لحاظ توان عقلی در سطحی قرار دارند که بتوانند با آراء و نظریات فیلسوفان آشنا شوند؟
مقایسه سبکهای لیپمن و برنی فیه
لیپمن را سرآغاز فلسفه برای کودکان می‌دانند. نوآوری وی در اساس، تحولی در شیوة آموزش و پرورش بوده است. فلسفه برای کودکان در مفهومسازی لیپمن برنامه‌ای برای افزایش مهارت تفکر نقاد و خلاق در درک مسایل فلسفی نزد کودکان است. این برنامه سه مفهوم اساسی دارد: خود اصلاحگری، حساسیت معقول نسبت به زمینه و داوری بر پایة اعتماد بر ملاکهای عینی. برنی فیه نیز با همان رهیافت و تلقی لیپمن اما با سبکی متفاوت به فلسفه برای کودکان پرداخت. بررسی مقایسه‌ای این دو سبک پرتوی در شناخت کاملتر و تحلیل ژرفتر، روی آورد لیپمن است. این مقایسه در تدوین الگوی متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی در فلسفه برای کودکان نکته‌آموز است. هر دو سبک یاد شده در سنت باختری فلسفه بر فلسفه تحلیلی روئیده است
فلسفه برای کودکان از تفکر منطقی تا تجارب فلسفی
روی آورد رایج در فلسفه برای کودکان، افزایش مهارت تفکر انتقادی و اثربخش کودکان را وجهه همت خود می‌داند. مقاله حاضر با به چالش گرفتن مفهوم فلسفه در این روی آورد از فلسفه برای کودکان، جهتگیری تلفیقی را برای آن پیشنهاد میکند. تسهیل تجارب فلسفی کودکان و ایجاد زمینه مساعد برای مواجهه آنان با رازها و نیازهای وجودی در تلفیق با افزایش مهارت تفکر منطقی، فلسفه برای کودکان را به اثر بخشی نزدیک و اطلاق فلسفه بر آنرا حقیقی میکند. تدوین الگوهای آموزشی در فلسفه برای کودکان با چنین رهیافت تلفیقی محتاج مطالعات میانرشته‌ای است
|
